Het Antwerps stadsbestuur keurde de sloop goed van de zogenaamde SAMGA-graansolo’s aan de Royerssluis. Niet zonder protest: de silo’s mogen dan niet beschermd zijn, ze zijn wel opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het meest waardevol gebouw is de oudste silo die dateert van het einde van de 19de eeuw.
Het stadsbestuur ziet de heisa als maskerade om het Oosterweelproject stokken in de wielen te steken en vraagt waarom niemand eerder voor dit erfgoed opkwam. Maar onder het vorig bestuur had de stad zélf haar veto uitgesproken tegen de afbraak, aldus Joris Giebens van Groen.
Joris Giebens: “De oorspronkelijke sloopaanvraag dateert nog van tijdens het vorig stadsbestuur en werd gedaan door de eigenaar Boortmalt. Het stadsbestuur en de provincie hebben zich toen tegen de sloop verzet. Maar de eigenaar heeft beroep aangetekend tegen de weigering van de sloopvergunning, en het nieuw college is niet tussengekomen in de vergunningsbetwisting. Schepen Rob Van de Velde heeft me bij het begin van de legislatuur laten weten dat de stad niet voor het behoud zou pleiten omdat de gebouwen op het Oosterweeltracé liggen.”
“Onderstussen zijn de silo’s onteigend door BAM omdat we op die locatie aan het begin van de Oosterweelknoop zitten en de gebouwen in de weg staan. De procedure van Boortmalt bij de Raad van Vergunningsbetwistingen is stopgezet en BAM heeft de sloopvergunning aangevraagd.”
“Vanuit de Vlaamse overheid is er bij monde van het Agentschap voor Onroerend Erfgoed een zeer dubieus advies gekomen. De argumentatie van het advies ademt het behoud van de silo’s uit, maar de conclusie is dat ze zich niet zullen verzetten als ze tegen de grond gaan. Vervolgens heeft het Antwerps college de Dienst Monumentenzorg om advies gevraagd en dat was ronduit negatief. Volgens Monumentenzorg is er op dit moment geen enkele reden om de sloopvergunning af te leveren, want er is nog geen vergunning voor de Oosterweelverbinding. Het heeft geen zin om nu al te slopen en het terrein dan jaren braak te laten liggen. De stedenbouwkundige ambtenaar van de stad Antwerpen heeft dat advies gevolgd en ook een negatief advies gegeven. Er is dus een ontwerp van besluit voorgelegd aan het college waarin staat dat de sloop moet geweigerd worden. Schepen Rob Van de Velde heeft dat ontwerp van besluit dan gewoon van de agenda afgevoerd. Dus heeft de stad geen advies gegeven.” (volgens Van de Velde kwam het advies niet op de agenda door een administratieve vergetelheid, nvdr)
RC: Dat is misschien niet dom, want in het stadsbestuur zit een bestuurder van BAM, die de sloop aangevraagd heeft, namelijk schepen Koen Kennis. Een advies van de stad is dus sowieso problematisch.
Joris Giebens: “Dit college wil de BAM geen strobreed in de weg leggen, dus een negatief advies van de ambtenaar komt de stad niet goed uit. De stad kan het advies van de ambtenaar negeren. Dat heeft Van de Velde gedaan met de Lins-toren aan de tunnelplaats. Maar hij heeft daarvoor in dit dossier niet geopteerd, en hij was in de gemeenteraad ook heel duidelijk over de manier waarop het college in dit soort dossiers te werk gaat: hij heeft vlakaf gezegd dat als het college geconfronteerd wordt met een advies dat niet overeenstemt met de visie van het college, dat het advies dan teruggestuurd wordt naar wie dat advies formuleerde, met vriendelijke verzoek een advies af te leveren dat conform is met de visie van het college.” (We vermoeden dat Giebens het heeft over DEZE uitspraak van Van de Velde op de gemeenteraad van 26 september ’16, nvdr) “Dat maakt het gemakkelijk om te kunnen verwijzen naar een advies dat conform de eigen visie is. Maar het is niet de manier waarop de laatste 20 jaar aan ruimtelijke ordening wordt gedaan.”
RC: De respons vanuit de meerderheid en van de schepen was dat u er alleen maar op uit bent om ‘stokken in de Oosterwielen te steken. Er werd ook nog nooit door iemand een stap ondernomen tegen de sloop, en nu gebeurt dat wel.
JG: “Er zijn al twee stappen gezet. Ten eerste zijn de gebouwen in onverdachte tijden, toen er nog geen sprake was van Oosterweel, op de erfgoedlijst gezet. Ten tweede heb ik in 2013 een schriftelijke vraag gesteld toen er nog geen sloopvergunning van BAM op tafel lag. Daarop heeft Van de Velde geantwoord dat de silo’s wel waardevol waren, maar dat het aan de Vlaamse overheid is om ze te beschermen.”
RC: Er is nu een groen licht, maar wanneer zal de sloop gebeuren? Er is nog geen bouwvergunning voor Oosterweel.
JG: “Er is nog geen bouwvergunning, maar wel een sloopvergunning. In de sloopvergunning zitten wel een aantal voorwaarden. Er is een zwaluwenpopulatie, en de zwaluwen zullen daar vanaf april volgend jaar moeten kunnen nestelen. Een deel van het gebouw moet dus behouden blijven of vervangen worden door een nieuwbouw. Er is ook een advies van Netwerk Vlaanderen dat vraagt om alles in kaart te brengen, zodat we aan het nageslacht kunnen tonen wat we verloren hebben. Als aan die voorwaarden voldaan is, is de afbraak uitvoerbaar. ”
Links:
– Locatie SAMGA-silo’s
– Raad voor Vergunningsbetwistingen: Tussenadvies (okt 2015), Arrest (april 2016)
– Dienst Onroerend Erfgoed over de SAMGA silo’s
– SAMGA in de Inventaris van het Onroerend Erfgoed
Podcast: Play in new window | Download
