Er heeft zich een opmerkelijke parlementaire meerderheid gevormd die oproept om opnieuw F16’s te sturen naar Irak en Syrië ‘omdat IS zich hergroepeert’.
Ludo De Brabander (Vrede vzw): “Dit gaat niet over de strijd tegen IS”.
Ludo De Brabander: “Er liggen resoluties voor in het parlement die gaan over een vraag van het Centraal Commando van de VSA om opnieuw aan haar ‘Inherent Resolve‘ actie tegen IS/Daesh deel te nemen. Concreet gaat het over de inzet van vier gevechtsvliegtuigen voor een jaar lang vanaf oktober. De zaak zal 20 miljoen euro kosten.”
Vrede noemt de missie ‘illegaal’.
Ludo De Brabander: “Eén van de problemen die we hebben met de missie is juridisch: het is geen VN-operatie en dat zou nochtans moeten. Een optreden in het buitenland vereist een VN-mandaat volgens Hoofdstuk 7 van het VN handvest, en dat mandaat is er niet. Het gaat hier over een actie van een groep van 13 landen onder leiding van de VSA. Er is enkel een verwijzing naar resolutie 2249 van november 2015. We zien dat het internationaal recht de laatste jaren zeer ruim wordt geïnterpreteerd maar hier is de zaak zeer duidelijk: er is geen mandaat.”
“De resoluties die in het parlement voorliggen gaan niet over de strijd tegen IS, maar over België dat zich een goede bondgenoot wil tonen van de VS.”
RC: De vliegtuigen zouden ingezet worden in Syrië en Irak. De acties in Irak zouden wel legaal zijn omdat ze op vraag komen van de Iraakse regering, net zoals de Russen actief zijn in Syrië op vraag van de Syrische overheid. Ludo De Brabander: “Strikt gezien is de inzet in Irak inderdaad legitiem omdat ze op vraag van de Iraakse regering gebeurt. Maar er is wel een politiek probleem: twee dagen na de moord op Iraanse generaal Soeleimani in Irak door de VS heeft het Iraaks parlement de terugtrekking gevraagd van de Amerikaanse troepen. De toenmalige regering heeft ondertussen het veld moeten ruimen voor een nieuwe regering, waartegen massaal geprotesteerd wordt door de bevolking. ”
Verder heeft de inzet van gevechtsvliegtuigen weinig zin want niet effectief, aldus Vrede: “Het verschil met 2016 en 2017, toen België ook deelnam aan de operatie, is dat het kalifaat nu niet meer bestaat. Toen konden nog duidelijke militaire doelwitten geviseerd worden. Nu is IS overgegaan tot guerilla-acties: toeslaan en dan terugtrekken. Wat ga je met gevechtsvliegtuigen daartegen doen?
Naast luchtaanvallen gaat het ook over verkenningsopdrachten en steun aan grondtroepen. Verkenningsopdrachten zouden nog nut kunnen hebben, maar voor het overige lijkt het me dat het terrein helemaal veranderd is en dat gevechtsvliegtuigen geen zin hebben. ”
RC: Er liggen twee resoluties voor in het parlement die oproepen tot Belgische deelname aan de Amerikaanse oorlogsinspanningen in Irak en Syrië omdat ‘IS nieuwe gevechtstroepen samenstelt en militaire activiteiten hervat’. Moet daar dan inderdaad niets tegen ondernomen worden?
Ludo De Brabander: “Uiteraard, maar de echte strijd tegen IS is vooral een strijd om de voedingsbodem weg te nemen, minder een militaire strijd. Dat blijkt uit de ontstaansgeschiedenis van IS en Al Qaida. Al Qaida is ontstaan door een bewapeningsprogramma van de VS; IS/Daesh uit de chaos na de VS-inval in Irak van 2003. De terreur in Europa heeft dan weer te maken met het ongenoegen van geradicaliseerden hier met het Westers optreden in het Midden-Oosten.”
RC: Dat zijn de oplossingen op de langere termijn, maar hoe moet de directe dreiging door IS aangepakt worden?
LDB: “Ik ben niet zeker of de toename van de activiteiten van IS zo ernstig is als gesteld. De beste manier om IS te bestrijden is een goede organisatie, militair en politioneel, op het terrein zelf. Daar kunnen we eventueel wel steun aan geven. Ondertussen zitten veel internationale strijders nog altijd gevangen in Syrië, in gevangenissen die gecontroleerd worden door Koerdische autoriteiten. Die vragen allang dat die buitenlandse strijders zouden teruggehaald worden naar de landen waar ze vandaan komen, maar die landen weigeren dat. Als men dat laat aanslepen en ook geen juridische bijstand geeft, dan is het risico reëel dat die strijders op een gegeven moment vrijkomen.”
“Men gaat dus in op een politieke vraag van de VS voor een operatie die niet effectief is. De resoluties die in het parlement voorliggen gaan niet over de strijd tegen IS, maar over België dat zich een goede bondgenoot wil tonen van de VS. Van de VS, niet van de Europese buren, want er is geen druk van bijvoorbeeld Duitsland. België probeert de lager-dan-beloofde militaire uitgaven te compenseren door zich actief te tonen op het terrein en telkens deel te nemen wanneer de VS dat vraagt. ”
Uit de resolutie blijkt dat de parlementaire meerderheid vooral bestaat uit rechts en extreem rechts in Vlaanderen, langs Franstalige kant steunt amper 30% van de verkozenen het alternatief. Zonder steun van de extreem-rechtse organisatie ‘ Vlaams Belang’ kunnen de resoluties voor de militaire missie niet gestemd worden. Is de achterban van MR en CDH op de hoogte van de coalitie met het VB?
Podcast: Play in new window | Download