Voorwaarts!? Dierenartsen zonder Grenzen

In 1990 richtten achttien Belgische dierenartsen verbonden aan de universiteiten van Gent en van Luik in navolging van het Franse Vétérinaires sans Frontières een gelijkaardige organisatie hier ten lande op. De bedoeling was en is om in Afrika, waar zo’n 80% van de bevolking op het platteland leeft, de dieren gezond te houden die daar een onmisbare bron van voedsel en inkomsten zijn. Het begon met vrijwilligers die, uiteraard na een degelijk vooronderzoek, via een degelijke lokale partner en in samenspraak met de lokale overheid, ginder gingen vaccineren.
In 1995 kwam er een stroomversnelling. UNICEF ondervond toen namelijk bij een poliovaccinatie-campagne in Soedan dat de lokale bevolking zo haar eigen prioriteiten had: “Als onze kuddes sterven, gaan onze kinderen toch dood, gevaccineerd of niet. Wij willen dat er iets tegen de runderpest ondernomen wordt, als jullie voor deze campagne op onze medewerking willen rekenen.”
Dat gebeurde dus, met Dierenartsen zonder Grenzen als VN-partner. Ze richtten een vormingscentrum op met een basistraining in dierengezondheid voor lokale aspiranten. De aldus gevormden reisden vervolgens naar alle uithoeken van het land. Ondanks de hevige burgeroorlog wilde iederéén van die runderpest af, en dat lukte dan ook.
Dierenartsen zonder Grenzen werkt sowieso steeds met lokale organisaties en lokale werknemers. De bedoeling is dat die de werking op termijn volledig overnemen, wat in een aantal gevallen ook al gebeurde. Elders stopte een project op vraag van de overheid (‘We kunnen het nu wel zelf aan’), of, helaas, bij gebrek aan fondsen. Momenteel lopen er programma’s in acht Afrikaanse landen.
Bijzonder aan het programma in Burkina Faso is dat het loopt in vluchtelingenkampen waar veehouders uit het noorden van Mali heen kwamen, mét uiteraard hun kuddes, hun kapitaal. Met zo’n hoge concentratie dieren bij mekaar is het extra belangrijk ziektes te voorkomen. Het programma voorziet bovendien in de vermarkting van de melk via coöperatieve melkbedrijfjes, waarbij de VN-vluchtelingenorganisatie dan voedselhulp-aankopen doet.
Dierenartsen zonder Grenzen werkt met verschillende internationale NGO’s samen, en heeft o.a. een project lopen samen met het ITG (‘het Tropisch Instituut’) rond een tsetse-vlieg die in Oost-Afrika de koeien ziek maakt. De 11.11.11-campagne tegen voedselverspilling vorig jaar sloot natuurlijk perfect aan bij hun programma’s om de melkopbrengst te optimaliseren. Dierenartsen zonder Grenzen maakt ook deel uit van VSF International, een koepel met een tiental Europese zusterorganisaties en één Canadese die, allemaal met hun eigen specialiteit, aan dierengeneeskunde doen in het zuiden.
Dierenartsen zonder Grenzen is erkend als NGO en dient dus bij de overheid meerjarenprogramma’s in voor subsidies. Voor de 15 à 20% eigen inbreng die daarbij steeds vereist wordt, zijn er de trouwe schenkers. Dit najaar lanceert Dierenartsen zonder Grenzen via dierenartsen hier in België een koop-een-geit-campagne. De wereldmelkdag op 1 juni is sinds jaren dé dag waarop ze het grote publiek aanspreken: die dag krijgt Manneken Pis een Peul-outfit aan, en plast hij melk! Educatief, sensibiliserend werk doet de organisatie verder specifiek bij studenten dierengeneeskunde en landbouw aan hogescholen en universiteiten.
Josti Gadeyne, coördinator fondsenwerving en communicatie bij Dierenartsen zonder Grenzen, was bij ons te gast in de studio.