Hoe moet het verder met de subsidies die lidstaten geven aan de elektriciteitsproducenten voor de CO2-uitstoot die hun elektriciteitsverbruik veroorzaakt?
Terwijl de groene en progressieve fracties de subsidiëring van de CO2-uitstoot willen afvoeren, stellen de EVP (Christendemocraten) en enkele kleinere fracties voor dat de landen zouden verplicht worden om de broeikasgasuitstoot te subsidiëren, aldus milieuorganisatie Wise Nederland. Een compensatieregeling voor de gezinnen ligt niet op tafel.
Wise organiseert een petitie tegen het subsidiesysteem.
In principe moet de industrie een kost betalen voor de CO2 die ze uitstoot. Jaarlijks moeten ze voor die uitstoot certificaten voorleggen die moeten aangekocht worden op de Europese emissiehandelsmarkt. Een deel van de bedrijven wordt daarvoor rechtstreeks gecompenseerd met gratis uitstootrechten. De elektriciteitsproducenten krijgen die gratis rechten niet en rekenen de kost van de aangekochte certificaten door aan de verbruikers. Een aantal lidstaten (over)compenseert de CO2-kost van die industriële elektriciteitsverbruikers met een cash subsidie. Subsidiëring van de industrie door de staten is verboden in de Europese Unie, maar voor de CO2 subsidie op elektriciteit wordt een uitzondering gemaakt.
140 miljoen
Isa Mulder (Wise Nederland): “Vorig jaar kreeg de Nederlandse industrie 172 miljoen euro subsidie toegestopt voor hun CO2-emissies gerelateerd aan het elektriciteitsverbruik. In Vlaanderen en Wallonië werden respectievelijk 90 en 20 miljoen euro uitgedeeld. Twaalf van de 27 lidstaten maken gebruik van het subsidiesysteem en de Europese commissie schat dat alle landen samen in de toekomst jaarlijks anderhalf miljard euro zullen uitdelen.” Volgens Wise komt de subsidie voor de CO2-uitstoot uit een geldpot die bedoeld is om de broeikasgasemissies net te verminderen. De subsidie door Vlaanderen zou in 2021 zelfs 140 miljoen bedragen en is onverklaarbaar hoog omdat de Vlaamse elektriciteitsmix voor de helft uit kernenergie bestaat en de compensatie daarom lager zou moeten zijn. Milieubewegingen hebben er al eerder op gewezen dat de Vlaamse regering de Europese subsidieregeling misbruikt om belastinggeld uit te delen aan de grote verbruikers. Het argument voor de subsidie is dat die nodig zou zijn om te voorkomen dat de betrokken bedrijven naar het buitenland vertrekken. Een recente studie concludeerde dat de impact onduidelijk is, en vond geen verband tussen de subsidie en de investering in Italië, de tweede Europese industriële natie van Europa. Het kan dus wel zonder gebruik te maken van het subsidiesysteem.
CD&V
De Europese Commissie wil het systeem behouden, zegt Isa Mulder, en nu moet het Europees Parlement tot een compromis komen. De verschillende voorstellen voor de subsidiëringsregeling gaan in totaal verschillende richtingen. Naast de Groene fractie is een deel van de linkse fractie (met PVDA) voor de afschaffing. De sociaal-democraten behoren niet tot de linkse fractie (in tegenstelling tot wat Isa Muler tijdens het gesprek aangeeft). Er zijn een achttal voorstellen die de subsidieregeling willen verplicht maken.(“Member States shall adopt financial measures“). De meeste voorstellen komen van leden uit de Christen-Democratische EVP-fractie, waaronder CD&V, en komen van leden uit Tsjechië, Roemenië en Duitsland.
Podcast: Play in new window | Download