Een tiental dagen geleden was er ophef rond een studie door het Vlaams Verkeerscentrum waaruit blijkt dat het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel de Kennedytunnel ontlast. Bovendien zijn volgens hetzelfde rapport (kopie HIER) de baten van het tolvrij maken veel groter dan de gederfde inkomsten. Daar kwam dan nog bij dat het rapport door de Vlaamse regering drie jaar verborgen gehouden zou zijn gehouden. De Vlaamse regering wil niet weten van een tolvrije Liefkenshoektunnel.
Daar stopte het niet bij: Een tweede rapport van het VVC (kopie HIER) meldt dat de trafiek aan zware kamions door de Kennedytunnel met 30% afneemt als de Liefkenshoektunnel tolvrij wordt.
Ivan Sabbe (LDD), Björn Roszka (Groen) en Jan Penris (Blok) wilden minister Crevits donderdag 21 februari over de zaak interpelleren in de Commissie voor Mobiliteit. De vraag voor interpellatie werd door echter onontvankelijk verklaard. Waarschijnlijk komen er een week later wel vragen om uitleg.
De communicatie rond de zaak door oppositie en aktiegroepen wekte de indruk dat met het tolvrij maken van de Liefkenshoektunnel de Antwerpse verkeersknoop zou zijn ontward. Minister Hilde Crevits zegt dat dit niet klopt en ze heeft een punt: ondanks de verminderde trafiek door de Kennedytunnel blijft die overbelast, aldus beide rapporten. Dit komt doordat het autoverkeer amper vermindert. De ochtendfile mag dan wel krimpen wel, ze blijft toch 6 kilometer lang (zie pagina’s 5 en 9). Het tolvrij maken is bovendien slechts gedurende één uur tijdens de spits economisch zinvol. Zonder bijkomende investeringen zal de Kennedytunnel overbelast blijven tenzij er tol aan de Kennedytunnel zelf wordt geheven, of men alle vrachtwagens uit de tunnel weert (zie figuur p5).
We hebben Ivan Sabbe aan de lijn. Hij stelt dat de Antwerpse verkeersknoop wél kan opgelost worden door een kombinatie van het tolvrij maken de Liefkenshoektunnel met een aantal investeringen waarvan de kost beperkt is tot enkele tientallen miljoenen euro’s. De nieuwe tunnel die de regering wil bouwen alleen zal drie miljard kosten, alle plannen van de regering samen ongeveer 7 miljard.
Volgens minister Crevits is het “wegens de ESR neutraliteits voorwaarde” ook niet mogelijk om de Liefkenshoektunnel tolvrij te maken. Die ESR norm stelt dat een firma, zoals de NV “Tunnel Liefkenshoek”, die aan een aantal voorwaarden voldoet buiten begroting en balans van de regering kan gehouden worden.
Volgens Ivan Sabbe is het wel degelijk mogelijk om de tol te laten vallen omdat NV Liefkenshoek nu geen verplichtingen meer heeft aan derde partijen (i.e. de Amerikaanse investeerders). Het enig probleem voor de regering is dat als de NV Liefkenshoek geen tol meer heft, de NV geen inkomsten heeft en daarom vanaf dan ook niet meer voldoet aan de ESR norm. De regering wil de NV Tunnel Liefkenshoek echter gebruiken om het Oosterweel-miljardenproject buiten de begroting te financieren, en daarvoor moet de NV dus wel aan de ESR norm voldoen. En dus houdt de regering aan de tol vast, aldus Sabbe.
Het plan van de regering om het Oosterweelproject via het Liefkenshoek-vehikel te financieren vindt hij trouwens helemaal geen goed idee, omdat het financieel risico van het -volgens hem veel te duur- project jaren later zal resulteren in een miljardenfactuur.
Zijn stelling dat de Liefkenshoektunnel nu schuldenvrij zou zijn lijkt echter niet te kloppen: in haar antwoord op een vraag van Dirk Peeters (Groen), zei Hilde Crevits in novemnber dat NV Liefkenshoek nog 193miljoen € schulden en 90miljoen € intresten moet terugbetalen en pas in 2025 uit de schulden zal zijn.
We contacteerden het kabinet van minister Crevits. Zijzelf was niet bereikbaar voor een repons en haar woordvoerders mogen geen woord voeren in dit dossier.