We belden naar Sharif Abdel Kouddous, betrokken bij het burgermedia-initiatief Mosireen in Egypte, voor een stand van zaken. Sinds het uitdrijven van twee protestkampen van moslimbroeders op 14 augustus, de bloedigste dag in de moderne geschiedenis van Egypte, wordt daar voortdurend geprotesteerd. Aangezien sinds november iedere niet-aangevraagde samenkomst van meer dan tien personen in het openbaar verboden is, komt het keer op keer tot zware confrontaties. Waarschijnlijk uit angst voor weer grote betogingen ging ex-president Mursi woensdag niet naar de tweede hoorzitting in zijn proces, officieel omdat het weer te slecht was voor een helicoptervlucht.
Op 24 december vielen bij een bomaanslag in Mansoura zestien doden en zo’n honderd gewonden. Alhoewel Ansar Bayt al-Maqdis, een in Sinai gebaseerde militante groep, de aanslag opeiste, besliste de regering toch om de moslimbroeders verantwoordelijk te houden en hen voortaan als een terreurorganisatie te beschouwen. Daardoor is de mogelijkheid tot een politiek onderhandelde oplossing opgeblazen en zal de situatie eerder nog verder escaleren.
Deze week, op 14 en 15 januari, komt er een referendum over de nieuwe grondwet. Die voorziet meer godsdienstvrijheid en meer rechten voor vrouwen en kinderen, maar ook meer autonomie en controle voor leger, politie en justitie. De stem-ja-campagne beheerst de media en het straatbeeld. De moslimbroeders roepen op tot een boycot, en sinds een paar kleinere actoren werden opgepakt bij het hangen van nee-posters, sluiten hoe langer hoe meer opposanten zich bij dat idee aan. De opkomst zal sowieso laag liggen omdat veel mensen vrezen voor geweld die dag, en bovendien hun enthousiasme voor deelname aan de politiek weer helemaal kwijt zijn. Na het hoogst waarschijnlijk dus aannemen van de nieuwe grondwet zouden er binnen de zes maanden presidents- en parlementaire verkiezingen komen. De vraag die iedereen in Egypte nu bezig houdt, is of coup-leider Abdel Fattah al-Sisi daarbij zal opkomen.
De overheids- en privé-media staan 100% achter het regime, en het arrestatierisico voor kritische stemmen is hoog. Enkel burgerinitiatieven als Mosireen laten een ander geluid horen. Zij geven ook vorming over filmen (in het Engels hoort u hier ‘shoot’, da’s dus filmen hé in deze context), filmpjes bewerken en on-line plaatsen.
Tenslotte hebben we het nog even over de jaarlijkse $ 1,3 miljard VSA-steun voor het Egyptische leger, vanwege het Camp David-akkoord. Omdat de wetgeving in de VSA financiële steun uitsluit voor een regering die via een staatsgreep aan de macht kwam, hoorde men deze zomer dus heel wat terminologisch gekronkel om de coup geen coup te noemen.
Tag: Egypte
Egypte: machtstrijd tussen elites
We bellen Ludo De Brabander van Vrede over de toestanden in respectievelijk Syrië en Egypte.
De aandacht is de laatste dagen naar Egypte verschoven maar de Syrische tragedie gaat gewoon door. De bevolking is de strijd duidelijk moe maar van vredesbesprekingen is er momenteel geen sprake en militair is er ook geen oplossing in zicht. Ondertussen stromen de wapens binnen, niet zozeer vanuit het westen, aldus Ludo De Brabander, maar vooral vanuit Katar en Saoedi-Arabië. Katar steunt de Moslimbroeders binnen de Syrian National Council en Saoedie-Arabië steunt dubieuze islamistische fracties. De rivaliteit tussen de 2 landen uit zich niet alleen in het Syrisch, maar ook in het Egyptisch conflict.
De situatie in Syrië is gelukkig niet over te zetten naar Egypte. Toch is het volgens =De Brabander niet uit te sluiten dat Egypte afglijdt naar Syrische toestanden.
De Moslimbroeders begonnen belangrijke machtsposities over te nemen wat de bestaande machthebbers zorgen baarde, en daarom moest Morsi verdwijnen.Volgens hem is de elite die de touwtjes in handen had ten tijde van voormalig president Moebarak erin geslaagd de burgerbeweging Tamarod te infiltreren en een belangrijk deel van de bevolking te mobiliseren tegen president Morsi. “Eerder dan een gevecht tussen de religieuze en seculiere delen van de samenleving zien we in Egypte vandaag een machtstrijd tussen elites.”
Egypte: waar moet het naartoe?
Het is nog niet in de sjakosj in Egypte. De roep om meer democratie van wat nu de eerste revolutie heet, werd door president Morsi niet echt beantwoord. De bevolking is helemaal voor of tegen zijn afzetting, veel dialoog valt er niet te bespeuren. Het ziet ernaar uit dat het leger momenteel de touwtjes stevig in handen heeft. We spraken met Annabell Van den Berghe , o.a. MO*-correspondente, die een paar jaar in Egypte woonde en één en ander van dichtbij meemaakte.
Israëlische kijk op ontwikkelingen Midden-Oosten
Deze week spraken we met Aviva Weisgal (57) uit kibbutz Har’el, Israël. Zij gaf een Israëlische kijk op de ontwikkelingen in Syrië en Egypte en op de houding van Israël tegenover Afrikaanse vluchtelingen.
(We spraken Aviva eerder al in verband met het sociaal protest in Israël, in de zomer van 2011.)
de gebroken beloften van het Egyptisch leger
Amnesty International kwam afgelopen week met een rapport naar buiten dat de mensenrechtenschendingen door het Egyptisch leger sedert de val van Moebarak uit de doeken doet.
Het begon nochtans goed want op 13 februari, juist na de afzetting van Moebarak, beloofde de militaire leiding dat ze democratie, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid zou verdedigen. Het draaide anders uit, en dat bleek niet alleen uit de gebeurtenissen van de afgelopen week op het Tahrir plein.
Een overzicht met Karen Moeskops van Amnesty.
Amnesty roept de junta op de mensenrechtenschendigen te onderzoeken en de macht over te dragen. Verder vragen ze een meer consequente houding van de internationale gemeenschap.
Binnenkort start Amnesty ook haar eindejaarscampagne, met als hoogtepunt de Internationale Dag van de Mensenrechten op 10 december.
Verkiezingen en nieuwe grondwet in Egypte
Helena Yacoubi vatte de afgelopen week haar journalistieke loopbaan aan in Egypte.
We hebben het met haar over de verkiezingen die er binnen 10 dagen zullen plaatsgrijpen en de rol van de Moslimbroeders. Verder over de discussie rond de nieuwe grondwet en de anti-Israel betogingen.