Op 23 december ging in Bosnië, aan de grens met EU -lid Kroatië,  het vluchtelingenkamp Lipa in vlammen op. De situatie wordt steeds schrijnender. Ook in Moria op Lesbos woedde in september brand. We bellen met Toon Lambrechts, freelance journalist vanuit Thessaloniki (Griekenland) die onder andere schrijft over de situatie van migranten in de Balkan.  Hij bezocht verschillende kampen in de regio en brengt geregeld verslag uit.
“Sedert 2016 is Bosnië het belangrijkste transitland van de Balkan-route geworden. Dat komt doordat het een zeer lange grens heeft met Kroatië, die moeilijk af te schermen is. Er is dan ook geen fysiek hek aan de Bosnisch-Kroatische grens. Wat er wel gebeurt zijn illegale en gewelddadige push-backs door Kroatië, en die zijn allicht effectiever dan een hek en gaan onverminderd door. Veel mensen komen zo vast te zitten in  Bosnië.  Internationale hulporganisaties hebben opvang voorzien, maar die wordt onbenut doordat lokale politici de opening ervan tegenhouden.
De politieke situatie in Bosnië is zeer complex en de Bosnische politici spelen hier maar al te graag op in.  Zo heet het dat er  geen geld is om vluchtelingen op te vangen, maar in feite wordt alles gefinancierd door internationale organisaties. men zou zelfs kunnen stellen dat de kampen voor lokale werkgelegenheid zorgen. Een aantal politieke figuren hebben het vluchtelingenthema ‘ontdekt’ en beginnen het te bespelen. Maar echt succesvol zijn ze vooralsnog niet. Een groot deel van de bevolking heeft nog herinneringen aan de oorlog in de eigen regio.
In theorie is het mogelijk om asiel aan te vragen in Kroatië. In de praktijk gebeurt dat zo goed als niet. Bijna iedereen wil zo snel mogelijk Kroatië door naar Italië en verder. De overheden van die landen gaan sedert een jaar of twee over tot ‘chained pushbacks’, waardoor migranten nu vanuit Italië teruggestuurd worden naar Slovenië.  Van Slovenië naar Kroatië en van Kroatië terug naar Bosnië. Een grote groep van de vluchtelingen waaronder mensen uit Pakistan en Bangladesh maken weinig kans om aanvaard te worden als vluchteling.
Op Lesbos (Griekenland) brandde het Moria kamp af in september. Enkele dagen na de brand werd een noodkamp opgericht op voormalig militair terrein. Er wordt regelmatig munitie gevonden, er zijn onvoldoende sanitaire voorzieningen en bij regenval stroomt alles onder water. Onder het mom van corona- maatregelen werd het een gesloten kamp. “Ondertussen neemt in Griekenland de repressie door de politie op alle vlak toe en gebruikt de regering de corona-crisis om politiek protest de kop  in te drukken. ”