Nupes, de nieuwe linkse coalitie in Frankrijk, scoorde sterk in de Franse parlementsverkiezingen van 12 en 17 juni. Toch ziet Freddy De Pauw van Uitpers vooral een overwinning van extreem rechts.
“Er was in de peilingen sprake van 180-190 zetels voor links. Zelf dachten ze minstens zoveel te halen als het blok rond Macron. Het is uiteindelijk veel minder geworden. De kleine linkervleugel van ‘La République en Marche’ (LRM), de beweging van Macron, is zo goed als verdwenen. LRM gaat nu samenwerken met het rechtse ‘MoDem’ van François Bayrou en ‘Horizons’ van Edouard Philippe, dat nog rechtser is. Maar het is vooral de winst van extreem rechts die opvalt, van 6 naar 89 zetels.”
“Het is zorgwekkend dat de reflex om extreem rechts te stoppen verdwenen is. In 2000 heeft links massaal op de rechtse Jacques Chirac gestemd om uiterst rechts tegen te houden, nu blijven de mensen die in de eerste ronde voor Macron gestemd hebben massaal thuis en weigeren uiterst rechts tegen te houden. Dat heeft extreem rechts veel zetels opgeleverd. Aan de andere kant blijven ook de linkse kiezers thuis en, nog zorgwekkender, stemt een deel van hen zelfs voor extreem rechts.”
“Macron is mee verantwoordelijk voor de overwinning van extreem rechts. Aan de linkerzijde wekte zijn stijl weerzin op: hij voerde geen dialoog met het middenveld, liet ook het parlement aan de kant liggen, moeide zich zelfs op lokaal niveau en deed neerbuigende uitspraken over bevolkingsgroepen. Na de eerste ronde van de parlementsverkiezingen werd door Macron ook vooral een campagne gevoerd tegen links, eerder dan tegen uiterst rechts. Een echte ouderwetse hetze, het was alsof bij een overwinning van La France Insoumise de tanks over de Champs Elysées zouden rollen.”
“Na de verkiezingen stelde Macron dat ‘we met iedereen kunnen samenwerken’. Slechts één van zijn ministers zei dat samenwerking met Le Rassemblement National (RN) niet kon. Als je enerzijds links afschildert als de baarlijke duivel en anderzijds zegt dat samenwerken met extreem rechts kan, dan moet je niet verwonderd zijn dat de reflex om extreem rechts te stoppen er niet meer is.”
“Bij zijn overwinning in 2017 zei Macron dat hij uiterst rechts zou terugdringen en dat men hem daarop aan het einde van zijn termijn mocht afrekenen. Daar is hij duidelijk niet in geslaagd, hij heeft er ook geen inspanning voor gedaan.”
“Het valt op dat extreem rechts vooral, bijna uitsluitend, buiten de steden scoort, in streken waar het economisch weefsel teloor gegaan is. Ze stellen dat de neergang de schuld is van de ‘elite in Parijs die meedoet aan de mondialisering’. In die streken is de dienstverlening afgebouwd: openbaar vervoer, gezondheidszorg enzovoort. Daar heeft het RN een sterke lokale werking opgebouwd die links niet meer heeft na de neergang van de socialisten en communisten.”
Opvallend waren de resultaten in de overzeese gebieden. Daar werd wel massaal op links gestemd. Ook daar heerst ontevredenheid over de afbouw van het publiek systeem, maar slaat de etnisch-identitaire kadering door extreem rechts veel minder aan.
Podcast: Play in new window | Download