Het Ecokot op de Kattenberg was de eerste vaste verblijfplaats van de vzw Common. Ze kregen er voor zo’n anderhalf jaar een leegstaande rijtuigmakerij ter beschikking van de Sociale Woonmaatschappij. Daar ontwikkelden ze allerlei initiatieven: concerten, een boekenhoek, een weggeefwinkel, een fietsatelier … Op een open stuk terrein op de hoek installeerden ze een heuse biogroententuin in bakken.
Nu dit gebouw afgebroken wordt om plaats te maken voor sociale woningen, en de tuin tot een plein heraangelegd werd, heeft het Ecokot een nieuw tijdelijk onderdak gevonden in een gebouw met op verbouwing wachtende sociale appartementen op het Moorkensplein. Er is daar wel minder ruimte, zodat er wat herschikt moest worden: het fietsatelier b.v. bevindt zich nu op een andere locatie. Maar een kringwinkeltje, een soep- en een boekencafé konden er wel onderdak vinden. De bedoeling is de levendigheid in de buurt te stimuleren. Er kwam ook een nieuwe, grotere tuin, De Wasserette, vlakbij in de Mellaertstraat, met deze zomer een zomerbar.
We belden hierover met Rafa Grinfeld naar aanleiding van de vernissage van een nieuwe kunstexpo deze namiddag.
Movement X vertoont The Black Power Mixtape
Eind jaren zestig, begin jaren zeventig interviewden Zweedse journalisten in de VSA een aantal voorvechters in de strijd tegen rassendiscriminatie. De regisseur Göran Hugo Olsson vond heel wat van dit materiaal terug in stoffige archieven. Hij maakte een compilatie, en voorzag die van commentaar van hedendaagse Afro-Amerikaanse artiesten, activisten en wetenschappers. Het resultaat, The Black Power Mixtape, is nu maandag te zien in Klappei.
De avond wordt geprogrammeerd door Movement X, en bestaat naast de documentaire ook uit een nabeschouwing door Olivia Rutazibwa, docente International Development and European Studies aan de universiteit van Portsmouth, rond de lessen die hedendaagse burgerrechtenbewegingen uit die woelige periode kunnen trekken. We spraken alvast met Movement X-betrokkene Maarten Loopmans over de verschillen tussen en gelijkenissen met toen-ginder en nu-hier. Verder lichtte hij toe waar Movement X (niet) voor staat, en wat de organisatie doet.
Foute vis, goeie vis
Ieder jaar publiceert de Vlaamse Visveiling (overigens een privé-onderneming, geen overheidsdienst, hoorden we in dit interview met Filip De Bodt) een financieel-economisch rapport. Ter aanvulling stuurde Climaxi, begaan als ze zijn met mens & milieu, hun bevindingen over hoe het gaat met de vissers en de vis. Op basis daarvan kunt u uw goede voornemens voor het pas begonnen jaar nog wat aanvullen: uiteraard géén tonijn eten (nee, óók niet uit blik), geen gekweekte zalm (gruwelijk dure wilde mag wel), geen tropische vis (victoriabaars, pangasius, tilapia …); scampi’s vervangen door Noordzee-langoestines, kabeljauw door steenbolk (zie afbeelding); en een vertrouwensrelatie opbouwen met de lokale vishandelaar, zodat u te weten kunt komen of die zeebaars met de lijn gevangen werd (= ok) of niet (= fout), of die tong voor onze eigen kust gevangen werd (= ok) en niet in de Ierse zee (= fout), en of die rog wel een stekelrog is (sinds vijf jaar voor het eerst weer ok). Voor meer details & motivaties beluistert u de audio hieronder.
Koopt u vis in de supermarkt, dan moet u eens goed op het etiket kijken. De kans bestaat dat daar doodleuk opstaat: “Met x% toegevoegd water”. Pardon? Jazeker, dat mag van Europa. U koopt dus mogelijk voor die voordelige prijs eigenlijk tot 1/5 water.
De bestaande labels zijn volgens Climaxi niet echt transparant, en worden b.v. ook toegekend aan soorten die van zo ver komen dat de transportkosten al niet meer ecologisch verantwoord zijn.
Leuk om mee te eindigen: de Low Impact Fishers of Europe! Een internationale coalitie van vissers die met één à twee stuks bemanning in bootjes van maximum tien meter uitvaren. Helaas voorlopig zonder Belgische onderafdeling, want ‘wij’ zijn gespecialiseerd in platte (niet ordinaire) vissoorten als pladijs en tong, en de bevissing daarvan vergt blijkbaar grotere boten.
Voorwaarts!? Wervel
De Nederlandse priester-politicus Herman Verbeek begeleidde in november 1989 in de abdij van Averbode een groep bezorgde landbouwers, consumenten, en vertegenwoordigers van de vredes-, milieu- en derde wereldbeweging die er zijn boek ‘In boerenhanden’ kwamen bespreken. Daaruit ontstond een feitelijke vereniging, de Werkgroep voor een Rechtvaardige en Verantwoorde landbouw, kortweg Wervel. In tegenstelling tot de al bestaande organisaties die de belangen verdedigen van ofwel de landbouw, ofwel de consument, ofwel de natuur, ofwel de derde wereld, wilde de groep ijveren voor een landbouwmodel dat voor alle partijen een meerwaarde oplevert.
Vlak daarna kwam de varkenspest. Meteen kwam Wervel uitgebreid aan bod in de media met het thema ‘minder varkens, meer prijs’. Enkel de sojahandelaars varen immers wel bij zo veel mogelijk varkensteelt in ons land. De telers zelf zien de vleesprijs kelderen, er komt een mestoverschot dat het grondwater vervuilt, en in Zuid-Amerika moeten lokale gemeenschappen plaats ruimen voor gigantische soja-monoculturen.
In de beginjaren voerde Wervel vooral protest om op het beleid te wegen. Dat leverde geen bevredigend resultaat op, dus schakelden ze over naar het brengen van een positief verhaal, het belichten van goede voorbeelden. De voortrekkers in de agro-ecologie hebben zeker baat bij een organisatie die kan ijveren voor het elimineren van verouderde juridische obstakels. Want nieuwe technieken uitwerken is het probleem niet: er is vooral nood aan een aanpassing van de mentaliteit en het beleid.
De mantra van de schaalvergroting heeft helaas nog maar weinig kracht verloren. De bedoeling daarvan was ooit om Europa zichzelf te laten voeden, wat op deze manier dus duidelijk niét lukt. Toch is er volgens Wervel in b.v. België meer dan genoeg landbouwgrond om zelfvoorzienend te zijn, als er maar een geïntegreerde aanpak zou komen tussen landbouw, natuurbeheer en woonfuncties.
Wervel heeft veel banden met drukkingsgroepen en academische middens in Brazilië, één van de landen waar ‘onze’ soja vandaan komt. Je vindt er hetzelfde debat terug tussen de altijd-maar-méér-fractie en degenen die betogen dat dat een slecht lange-termijnplan is. Het land heeft intussen wel zowel een minister van agro-export als één voor de (vaak agro-ecologische) familiale landbouw. Braziliaanse schoolmaaltijden en overheidscatering moeten voor minstens 30% uit die familiale landbouw komen.
Bij het beluisteren van dit gesprek met communicatiemedewerker Jeroen Watté en campagnemedewerker Patrick De Ceuster (audiolink hieronder) kunt u verder nog allerlei te weten komen over gentechnologie, biobrandstoffen, boslandbouw, de stand van het bio-land en de eiwitten van de toekomst. Helemaal op het einde komt u er achter wat de link is tussen Linux en agro-ecologie.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Podcast: Play in new window | Download
De zaak Jurgen Tack: wetenschap, leugens en politiek gemarchandeer
Begin december bracht Apache.be aan het licht dat Jurgen Tack, de nieuwe baas van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO), zijn CV had opgefleurd met een niet-bestaande prijs die hij drie jaar geleden zou hebben ontvangen. Tack verdedigde zich in eerste instantie door te stellen dat hij zelf het slachtoffer was van bedrog, en de Raad van Bestuur haaste zich om achter Tack te gaan staan. Iets te snel, want kort daarna onthulde Apache dat Tack op zijn minst had meegewerkt aan de fraude door in de Brusselse Avenue Louise zijn eigen fictieve prijs te gaan kopen.
We spreken met Tom Cochez van Apache over deze onverkwikkelijke zaak met ook politieke kantjes. De Vlaamse bevoegdheden breiden zich uit, maar van een nieuwe politieke cultuur is nog niet echt sprake.
Militair budget: welke visie?
In het kerstakkoord hakte onze regering knopen door in een paar moeilijke dossiers. Eén daarvan handelde over de toekomst van het Belgisch leger. Beslist werd om stevig te investeren in nieuw materiaal. In het regeerakkoord stond overigens al dat de F16’s vervangen zouden worden. Die vervanging zal zo’n 5 miljard aan aanschaf kosten, plus kosten voor onderhoud, brandstof, training … en hippe accessoires. Dat vindt de Belgische vredesbeweging een onverantwoorde uitgave in tijden van besparingen. Ook strategisch gezien, zo vertelde ons Lene Jacobs van Vredesactie, lijkt de aanschaf hen onverantwoord. Met militaire interventies is de afgelopen decennia immers geen enkele keer het vooropgestelde doel bereikt: landen worden steevast tot een puinhoop vol eindeloze interne conflicten gereduceerd. Tijd dus voor een evaluatie, en een alternatieve strategie. Een geïntegreerde aanpak van defensie en veiligheid met ons buitenlands (handels-)beleid lijkt voor de hand te liggen, maar wordt in de praktijk helemaal niet toegepast.
We hadden het ook even over de veelbesproken ‘vliegende Fyra’, de F35. Die lijkt alsmaar duurder te worden, niet alleen omdat de ontwikkelingskosten blijven stijgen, maar ook omdat door de slechte technische performantie een aantal bestellingen afgezegd (dreigt te) worden. De F35 is niet de enige optie om de F16’s te vervangen, maar wel het enige gevechtsvliegtuig dat de nieuwe, geleide kernbommen kan dragen en lanceren die de nog stééds in ons land gestationeerde B61’s zouden vervangen. Voor de vredesbeweging een uitgelezen kans om eindelijk eens komaf te maken met deze relicten uit de koude oorlog. Dat we dan prompt uit de NAVO gezet zouden worden, lijkt Lene Jacobs onwaarschijnlijk.
Terugblik op VN-klimaattop Parijs
Jonathan Lambregs van de Vlaamse Jeugdraad en klimaatactivist Niel Staes voor een uitgebreide analyse van het klimaatakkoord.
Lambregs: “Een belangrijk verschil met vorige akkoorden is dat nu niet top-down gewerkt is. Nu heeft men aan de landen zelf gevraagd wat ze kunnen doen en die voorstellen zijn nu in het akkoord vastgeklikt. Bovendien moet de stand van zaken vijfjaarlijks geëvalueerd worden en de doelstelling eventueel verhoogd worden”.
“Men had ook uit de fouten van Kopenhagen geleerd, deze keer iedereen bij de onderhandelingen betrokken.”
Staes: “De trein die de klimaatwijziging moet stoppen is tien jaar te laat vertrokken maar met dit akkoord kunnen we nog altijd op tijd aankomen door de trein onderweg te laten versnellen, dankzij de vijfjaarlijkse bijsturing. ”
“Er staan heel veel goede dingen in het akkoord maar er zijn een aantal belangrijke tekorten. Bijvoorbeeld dat het verdrag expliciet stelt dat historische vervuilers (VS en Europa) niet kunnen aangeklaagd worden voor de schade ten gevolge van hun uitstoot uit het verleden. Verder zijn lucht- en scheepvaart uit het akkoord gehouden- niemand is dus verantwoordelijk voor die uitstoot. Maar impliciet zitten ze wel in het akkoord want er sprake van ‘globale uitstoot’. Bovendien worden lucht- en scheepvaart ook door andere VN instanties gereguleerd, dus via die weg is er nog vooruitgang mogelijk.”
Peter Mertens (PVDA) over wet Major
De wet op de Havenarbeid uit 1972, a.k.a de Wet Major, legt vast dat arbeiders die in het havengebied werken moeten gerecruteerd worden uit een contingent van mensen die een speciale opleiding gekregen hebben en dat ook bepaalde arbeidsvoorwaarden gelden. Na een klacht van natiebaas Fernand Huts stelde de Europese Commissie dat de Belgische havenwetgeving in inbreuk is met artikel 49 van het Verdrag van Rome dat de vrijheid van vestiging (van individu en onderneming) vastlegt.
Huts en de liberale partijen (open-VLD / N-VA) willen de wet Major gedeeltelijk afbouwen door ze niet langer toe te passen op activiteiten die geen stricte havenarbeid zijn. Zo wordt er gepleit om logistiek en e-commerce uit de wet te halen.
Maar de liberale voortellen lijken naast de kwestie want in haar argumentatie gaat de Europese Commissie veel verder en maakt het onderscheid niet tussen de verschillende havenaktviteiten. De commissie vindt zelfs een unieke COA voor een bepaalde geografische zone in strijd met het Verdrag van Rome.
Opmerkelijk, want het Verdrag van Rome dateert al van 1957 terwijl pas de laatste jaren de Wet Major een probleem gevonden wordt.
Peter Mertens van PVDA is tegast om het over de zaak te hebben. Maar we openen en sluiten met de gemeenteraad waar een academische studie die wijst op toenemende kinderarmoede in Antwerpen door N-VA afgedaan werd als links pamflet. Continue reading “Peter Mertens (PVDA) over wet Major”
Voorwaarts!? De Natuurvrienden
Berg Vrij! Pardon? Wel, met die slogan ijverden De Natuurvrienden vanaf 1895 in Oostenrijk voor vrije toegang tot natuurgebieden die tot dan toe in privé-handen van de elite waren. De bedoeling was om fabrieksarbeiders op een betaalbare en gezonde (lees: niet-alcoholische) manier hun vrije tijd te laten doorbrengen. Het concept verspreidde zich snel over de grenzen heen, en er kwamen overal Natuurvriendenhuizen voor de meer-dan-één-dag-uitstap. De Belgische afdeling ging in 1927 van start. Zij voerden mee actie voor een jaarlijks betaald verlof, dat in 1938 in de wet werd opgenomen. Tijdens WO II werden ze dan ook als links-pacifistiche organisatie verboden en vervolgd.
Na de oorlog nam de materiële welvaart snel toe. Iedereen, ook arbeiders, kreeg meer vrijetijds-opties. De Natuurvrienden verloren zo hun oorspronkelijk doelpubliek en kenden een periode van dalende ledencijfers, tot ze zich heroriënteerden en duurzaamheid centraal gingen stellen. Het begrip ‘betaalbaar’ werd bovendien verbreed tot ’toegankelijk’, met extra aandacht voor allerlei specifieke doelgroepen. Wat de Natuurvrienden mogelijk wil maken, is dus ‘een invulling van de vrije tijd met respect voor milieu, mens en omgeving’.
Over heel Vlaanderen zijn lokale afdelingen, soms nog opgesplitst in kernen die zich dan met verschillende soorten activiteiten bezig houden: sport, cultuur, natuur. De wisselwerking tussen het centraal secretariaat en die lokale afdelingen werd door Socius als voorbeeld van goed samenwerken aangehaald. De samenhang bewaren ze op de jaarlijkse vrijwilligersdag (voor de vrijwillige medewerkers) en de Natuurvriendendag (voor alle leden). Omdat gemeenschapsvorming één van de prioriteiten is, kunnen Natuurvrienden zich ook in buitenlandse afdelingen meteen thuis voelen, tot in Chili, Togo en Senegal toe.
De Internationale Natuurvriendenfederatie, waarbij veertig landen aangesloten zijn, hoort in Europa tot de ’the Green ten’, de koepel van de tien grootste milieu- en natuurorganisaties. Ook binnen België bleven De Natuurvrienden niet in hun eigen hoekje zitten. Zo richtten ze mee de BBL op, Trage Wegen, Socius, en de Federatie van Organisaties voor Volksontwikkeling.
In de studio kwamen voorzitster Greet van Gool en algemeen coördinator Lieven Heuten ons dit alles en nog meer vertellen. Zo hadden we het onder andere nog over een paar bijzondere projecten: de Ecocyclo-fietsroutes, de internationale fietsroutes, en hun eigen, ecologisch verantwoorde versie van de Seven Summits, die heel wat media-aandacht kreeg.
Het maatschappelijk engagement van de Natuurvrienden blijkt ook uit de drie bussen die ze inlegden om deel te nemen aan de grote klimaatbetoging, onder de slogan ‘Voor een sociaal rechtvaardig klimaatakkoord’. Aangezien die betoging na de aanslagen in Parijs werd afgelast, namen ze in plaats daarvan mee deel aan de klimaatmars in Oostende.
En intussen rijpen langzaam de plannen voor de viering van het honderdjarig bestaan.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Podcast: Play in new window | Download
Deurne: Groen mee in het bad, PVDA not amused
De afgelopen 3 jaar reed het districtsbestuur van Deurne zichzelf langzaam maar zeker volledig vast. Na de verkiezingen van 2012 werd een zeer krappe coalitie gevormd tussen N-VA, CD&V en VLD. Toen een jaar geleden districtsraadslid Bruno Denys van N-VA de partij verliet uit onvrede met de bestuurstijl was de coalitie haar meerderheid kwijt. Eenkele maanden daarna zat Deurne bestuurlijk helemaal geblokkeerd, ook al omdat er geen andere coalitie mogelijk is zonder Blok of N-VA.
Vorige week kondigde Groen aan dat ze aan het onderhandelen is met de coalitie om mee in het bestuur te stappen. PVDA was onaangenaam verrast want had met Groen en sp.a een alternatieve begroting opgesteld die zou voorgelegd worden aan de meederheid.
We praten met PVDA fractieleider Kristof Vissers: “We hadden een heel sterk positief alternatief klaarliggen. Dat zou een positieve dynamiek gecreeerd hebben en ook een impact gahad hebben op het asociaal beleid van de stad.”
…. en met Groen-Deurne voorzitter Bob Reynders: “We hebben gewoonweg 5 zetels tekort voor een linkse meerderheid.”