De Antwerpse 11-maart-beweging koppelt ieder jaar de herdenking van de kernramp in Fukushima aan een kritische blik op het nucleair beleid in ons land. Dit jaar organiseren ze naast een betoging op zaterdag 12 maart ook een film- en debat-avond op maandag 7 maart in het kader van de reeks Maandelijks op Maandag. Na de documentaire Into Eternity volgt een panelgesprek over de opslag van kernafval met onder andere Sara Van Dyck, beleidsmedewerkster energie en klimaat bij de Bond Beter Leefmilieu. Zij was alvast in onze studio te gast om één en ander te vertellen over het (gebrek aan) beleid in België, Duitsland, Denemarken en op Europees niveau.
Fair Transport Europe
De European Transport Workers’ Federation vertegenwoordigt 231 transport-afdelingen van vakbonden in 41 Europese landen, waaronder alle 28 EU-lidstaten. Binnen die EU is zo’n 5% van alle werknemers, een 11 miljoen personen, tewerkgesteld in de transportsector. De ETWF lanceerde in september een Europees Burgerinitiatief, u weet nog wel, dat inspraak-kanaal voor EU-burgers. Men dient dan in minstens 7 EU-lidstaten in de loop van 1 jaar minstens 1 miljoen handtekeningen te verzamelen voor een bepaald voorsteld, en als dat lukt, dient de Europese Commissie daar dan iets mee te doen.
Waar gaat het voorstel in dit geval om? Wel, binnen de EU wordt er allerlei geharmoniseerd om vrij verkeer van goederen en diensten te garanderen, maar de lonen en arbeidsvoorwaarden komen daar dan minder harmonieus uit. De ETWF maakte een lijstje met zeven voorstellen om in de transportsector sociale dumping tegen te gaan, een einde te stellen aan de woekerende postbus-bedrijven, een gecoördineerde Europese inspectiedienst op te zetten, enzovoort. De bedoeling is om naar aanleiding van het initiatief ook het publiek en politiek debat op nationaal niveau weer aan te zwengelen.
Veronique De Roeck, propagandist bij de Belgische Transportbond van de ABVV, kwam in onze studio één en ander verder toelichten.
Nog tot begin september kunt u online ondertekenen op de website van het initiatief. U vindt er ook uitgebreide achtergrondinformatie.
Amerikaanse voorverkiezingen: vergeet het centrum
Nu zowel de Democraten als de Republikeinen hun eerste echte voorverkiezingen achter de rug hebben, maken we een eerste balans op. In onze studio: onze Verenigde-Staten-van-Amerikanoloog Anton. Hij analyseert beide kampen en verklaart waarom het niet gewoon Bush tegen Clinton lijkt te worden, een rechtse demagoog iedereen voor zich wint en hoe een 72-jarige sociaal-democraat erin slaagt om vrouwen, jongeren en wapeneigenaars voor zich te winnen.
Voor wie niet kan volgen: in het voorjaar van 2015 (zolang is het dus al bezig) legden we het volledige proces uit in twee delen (deel 1) – (deel 2)
Mijnbouw op uw agenda
De organisatie CATAPA werkt sinds 2005 rond de negatieve impact van mijnbouwprojecten in het zuiden. Sinds kort volgen ze ook twee dossiers in Europa op. Binnenkort staan de volgende activiteiten rond dit thema op de agenda in Antwerpen.
Op zondag 21/2 organiseren Groen Antwerpen en Pax Christi Vlaanderen een filmvertoning (Katanga Business) + lunchdebat in Filmhuis Klappei. In het panel zit onder andere ook Charlotte Christiaens van CATAPA, die we aan de telefoon hadden.
-> meer info en inschrijven hier
Van 22 t.e.m. 24 februari loopt in het UA-gebouw aan de Rodestraat de Antwerpse editie van het jaarlijkse DocuLatino-festival van CATAPA, het achtste al, dat overigens ondertussen méér dan Latino is. Iedere documentaire wordt voorafgegaan door een inleiding.
-> meer info hier
Tenslotte is er tussen 2 en 12 maart de jaarlijkse Academische Week van CATAPA, met gesloten en publieke leerzame momenten aan een hele reeks hogescholen en universiteiten in Vlaanderen. In Antwerpen zijn er op 10 maart zowel overdag als ’s avonds dingen bij te wonen in de Karel De Grote-hogeschool, campus Groenplaats.
-> meer info hier
Voorwaarts!? CATAPA
Het begon in Bolivië. In 2005 besliste daar een klein groepje Belgische en Boliviaanse studenten, voornamelijk ingenieurs en juristen, om het milieu-effectenrapport van een groot mijnbouwbedrijf eens goed te analyseren. Ze kwamen nogal wat aanvechtbare elementen tegen en stapten daarmee naar de rechtbank. Dat deden ze als ‘academisch-technisch bijstandscomité bij milieuproblemen’, wat in het Spaans de afkorting CATAPA oplevert.
In die periode ondervonden meerdere grote spelers in de ontwikkelingssamenwerking in toenemende mate dat hun programma’s / doelgroepen bedreigd werden door de negatieve impact van grote mijnbouwprojecten: bevolkingsgroepen worden van hun land verdreven, of dat land wordt te sterk vervuild om nog iets te kunnen opbrengen, of het water wordt door de mijn opgebruikt of sterk vervuild … De beloofde tewerkstelling komt er niet of amper, en duurt bovendien maar voor zolang er in de mijn iets te ontginnen valt, waarna het land vaak onbruikbaar is voor de vroegere landbouw- of veeteeltactiviteiten. Zelfs de wereldbank constateerde al dat de lokale ontwikkeling achteruit gaat waar een groot mijnbouwbedrijf actief is. CATAPA bleef dus bestaan als de rond dit thema gespecialiseerde organisatie.
In diezelfde periode bleek dat jongeren zich niet meer aangesproken voelden door de vormen van engagement die het middenveld hen aanbood. Er was iets concreters nodig, een kans om echt iets te doen aan structurele problemen die de globalisering met zich meebrengt. De gevolgen van de toenemende grondstoffenschaarste, in dit geval dus specifiek de metaalmijnbouw, was een geschikte problematiek. Door het ondersteunen van lokale belangenorganisaties kon CATAPA al herhaaldelijk heel concreet bijdragen aan wat zij als hun doelstelling formuleren, namelijk een rechtvaardige en duurzame mijnbouw. Die sector beïnvloedt rechtstreeks het leven van miljoenen mensen in het zuiden. Dat motiveert jongeren om zich voor CATAPA te blijven inzetten.
CATAPA werkt in Latijns-Amerika met partners in Bolivië, Peru, Guatemala en Colombië. In Bolivië ondersteunt CATAPA nu b.v. een project voor het oogsten van hemelwater, in de streek van het definitief uitgedroogde Poopó-meer, want één van de oorzaken van die uitdroging is ongetwijfeld het gigantisch waterverbruik van de zowat 350 omringende mijnsites. Het zuiden kwam recent een stuk dichterbij toen ze twee Europese dossiers aan hun portefeuille toevoegden, met name het geplande project Rosia Montana in Roemenië en de mijnbouwplannen in Chalkidiki, Griekenland.
CATAPA werkt hier bij ons aan de promotie van een duurzamer productie- en consumptie-model. Ondernemers sporen ze aan te recycleren: “Er zit momenteel meer goud in films dan in alle bestaande goudmijnen ter wereld.” Met de nu lopende campagne Generatie Transitie zetten ze ook in op de ondernemers van morgen. Wie nu aan het studeren is, zal de overgang naar een economie met minder beschikbare grondstoffen immers mee moeten waarmaken.
Om de dossiers in het zuiden in de schijnwerpers te zetten, organiseert CATAPA jaarlijks het DocuLatino-festival in Antwerpen (nu 22-24 februari) en in Leuven (1-3 maart), en begin maart een academische week aan een hele reeks hogescholen en universiteiten in Vlaanderen, gedeeltelijk open voor niet-studenten. Verder zijn er losse acties, zoals de recente CowFunding. Die leverde een paar koeien en en paard op voor Máxima Acuña, een dame die al jaren koppig op haar grond blijft zitten midden in een door mijnbouw ingepalmd gebied in Peru. Zij groeide zo uit tot een icoon van de strijd van lokale gemeenschappen tegen het vaak zeer agressieve expansiebeleid van grote mijnbouwbedrijven. Als gekend expertisecentrum wordt CATAPA ook regelmatig gevraagd op door anderen georganiseerde activiteiten, zoals b.v. het lunchdebat met vertoning van Katanga Business op zondag 21 februari in Filmhuis Klappei.
CATAPA is bewust een vrijwilligersbeweging, zodat het jong engagement centraal blijft staan. Twee bezoldigde deeltijdsen doen aan coördinerende ondersteuning. Al het inhoudelijk werk, juridisch, technisch, internationaal, op beleidsniveau … gebeurt op vrijwillige basis. In onze studio kwamen er drie vrijwillige ‘catapistas’ op bezoek: Alberto Vazquez van de werkgroep communicatie, beweging en educatie; beleidsmedewerker Daan Janssens; en Vivian, communicatieverantwoordelijke voor de academische week en Doculatino.
Voorwaarts!? = uw tweewekelijkse dosis maatschappelijk engagement, zondag 17u
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Alle Voorwaarts-uitzendingen op een rijtje
Podcast: Play in new window | Download
Huber Ballesteros eindelijk vrij?
Bruno Verlaeckt, voorzitter van ABVV Antwerpen, was in onze studio naar aanleiding van een persbericht over de zaak van Huber Ballesteros. Als ondervoorzitter van FENSUAGRO, de vakbondsfederatie voor de agro-industrie, was Ballesteros in augustus 2013 mede-organisator van een nationale staking. Aan de vooravond daarvan zou hij naar een overleg gaan met de president. In plaats daarvan werd hij opgepakt. Sindsdien zit hij in de gevangenis, op verdenking van samenwerking met / steun aan de guerrilla, tot dusver zonder proces.
Nu is dit soort repressie niet zo ongebruikelijk in Colombia. Alleen al van FENSUAGRO zitten 150 vakbondslui achter de tralies, en dan mogen ze nog van geluk spreken, want nergens ter wereld worden zoveel vakbondmilitanten vermoord. Het geval van Ballesteros werd zowat een symbooldossier voor deze problematiek. Hij kreeg zelfs in 2014 een lugubere prijs van het actieplatform Stop the Killings.
Nu maandag 8 februari komt er dan een hoorzitting. Daarin kan besloten worden dat de eerder geformuleerde beschuldigingen ongegrond zijn, waarop Ballesteros vrij zou komen. Dat is niet onwaarschijnlijk, aangezien er momenteel ook vredesbesprekingen lopen zijn tussen de Colombiaanse overheid en de guerrillagroepen. In die algehele sfeer van toenadering zou de overheid ook tegenover gevangen mensenrechtenactivisten een andere houding kunnen gaan aannemen.
Een Buurderij in De Roma
Sinds kort kan u in De Roma terecht voor verse groenten en fruit, duurzaam geteeld, onverpakt en rechtstreeks uit de Vlaamse grond getrokken.
De Buurderij wil lokale boeren ondersteunen en brengt hun producten rechtstreeks naar de consument. Via een eenvoudige online bestelling geef je aan hoeveel courgetten, tomaten en wortelen je opkrijgt, je betaalt online en op maandagavond staat het klaar in De Roma. Dat is- kort gezegd – het concept.
De eerste Buurderij in Antwerpen vindt al enkele maanden plaats in bibliotheek Permeke, ook in Wommelgem is er eentje opgestart. Wegens groot succes breidt het concept nu uit naar Borgerhout. Caroline Gielens van Boeren & Buren kwam naar de studio en vertelde gepassioneerd over verse melk, eerlijke groenten en een kortere voedselketen.
Geld: de voor- en de nadelen
Jérôme Polidor (aan de foon) en Vincent Gaillard bewogen zich als filmstudenten in het circuit van de lokale sociale fora, en constateerden daar
(a) dat er vooral veel docu’s waren over wat er fout zit, terwijl zij graag een positief verhaal wilden brengen, en
(b) dat er wel docu’s waren over alternatieve productiesystemen, maar eigenlijk nog geen over alternatieven voor hoe we met geld omgaan.
Deze vaststellingen resulteerden in 2007 in La Double Face de la Monnaie. Daarin wordt kort & helder uit de doeken gedaan wat geld eigenlijk is, hoe het functioneert, met daarnaast vier verhalen van alternatieve systemen: in Duitsland, Engeland, Frankrijk en Argentinië. De documentaire was ook de aanzet tot de oprichting van La Mare aux Canards, een productie- en distributiehuis voor maatschappelijk relevant documentairewerk.
Maandagavond 2 februari om 19u30 kunt u de documentaire voor het eerst Nederlands ondertiteld zien in Filmhuis Klappei.
ERS project: Luchtkasteel met een zeer dikke schoorsteen?
In mei 2015 werd met het nodig tromgeroffel een investering van bijna 4 miljard € in de Antwerpse haven aangekondigd, het grootste industrieel project in decennia. Maar het ERS-project, waarbij afval zou omgezet worden naar chemicaliën, zit in zwaar vaarwater. Eerst bleek één van de investeerders banden te hebben met financiers van terrorisme.
En blijkt dat het project, in tegenstelling tot wat eerst beweerd werd, wel degelijk CO² uitstoot, en geen klein beetje.
Een gesprek met Bart Martens (sp.a) die het dossier indook. Volgens hem is de uitstoot dusdanig hoog dat het ofwel voor de investeerders, ofwel voor Vlaanderen onbetaalbaar is.
“Ik hoop dat overheid, haven en investeerders gaan uitzoeken of dat de CO² uitstoot onder het emissiehandelsysteem valt of niet. Ofwel valt het eronder en is het economisch onrendabel, ofwel valt het er niet onder en wordt het voor Vlaanderen onmogelijk om de Europese CO²-doelstellingen te halen.”
Het project zou 3,5 miljoen ton afval per jaar verwerken tot ammoniak en ureum. Om de fabriek draaiend te houden zal afval moeten geïmporteerd worden aangezien Vlaanderen jaarlijks slechts 1 miljoen ton afval produceert, dit terwijl het verwerken van plastic tot chemicaliën een optie van tweede zou keus moeten zijn, aldus Martens.
Bart Martens: “Alle analyses wijzen uit dat het veel beter is om plastiek mechanisch opnieuw tot plastiek te verwerken, niet chemisch. Dat spaart veel meer grondstoffen en energie uit. De Ellen Macarthur Foundation publiceerde onlangs een studie waarin gesteld wordt dat het vergassen een oplossing is voor zeer moeilijk te verwerken soorten plastiek.(kopie HIER) Maar die hoeveelheid neemt af dankzij de verbeterde scheidingstechnieken van gemengd plastiek afval die mechanisch verwerkbare zuivere plastieksoorten oplevert. ” Continue reading “ERS project: Luchtkasteel met een zeer dikke schoorsteen?”
Podcast: Play in new window | Download
Ondertussen aan de Grieks – Macedonische grens
Leen Nicolas doet verslag van de toestand in Idomeni, in Griekenland tegen de Macedonische grens. Onlangs besloot Macedonië enkel nog vluchtelingen uit Afganistan, Syrië en Irak (ASI) door te laten.
“Nu de grens toe gaat komt de mensensmokkel weer op gang. ”
In Thessaloniki is er ondertussen boerenprotest. Om de schuldeisers terug te betalen verplicht de Europgroep de Griekse overheid om de sociale bijstand van de boeren in de komende twee jaar af te bouwen.