stRaten generaal, Ademloos en Ringland hebben hun evaluatie van het Antwerps bestuursakkoord neergepend in een open brief aan het nieuw stadsbestuur. Manu Claeys van stRaten Generaal ziet een aantal goede punten in het akkoord, maar heeft ook een aantal fundamentele vragen: de overkapping en de modal shift.
Volgens Manu Claeys is de ‘Verbinding’ in de titel van het bestuursakkoord meer dan een marketing-kreet en wordt er effectief gezocht naar een andere toon.
“Nu gaan we weer een paar maanden campagne tegemoet en zal het weer lelijk worden maar vanaf mei kunnen we opnieuw verder werken. De toon van het akkoord is anders dan in het vorig akkoord.”
“Ik denk niet dat de sossen zich hebben laten rollen. Bepaalde zaken in het akkoord zijn misschien niet heel duidelijk maar op het einde van het jaar zal blijken wat er van de verbinding komt want dan moet het budget opgemaakt zijn en zullen er sommen geplakt worden op de specifieke projecten, zoals bijvoorbeeld de gratis maaltijden die de sp.a belangrijk vindt.”
Maar er zijn ook bezorgdheden: het bestuursakoord is vaag als het gaat over de overkapping en de modal shift. Er is een eerste, gedeeltelijk, fase van de overkapping in gang gezet (18 deelprojecten die 1,25 miljard mogen kosten, nvdr) maar er wordt geen werk gemaakt van het vervolg. Tegen 2024 zou er zicht moeten zijn op hoe de volledige ovekapping eruit zal moeten zien, er zouden tegen dan bugetten moeten gezocht worden, en aan vergunningen gewerkt worden. Dat ontbreekt in het bestuursakkoord, aldus Manu Claeys.
“Als je via verkeersbegeleiding en parkeergarages de toegang van de auto in de stad blijft faciliteren dan gaan de mensen de overstap niet maken.”
En verder: “De tweede belangrijke zaak waar we op hameren is de Modal Shift; minder auto’s en meer trams en fietsers. We zijn daar werk van aan het maken binnen het Toekomstverbond (het akkkoord van maart 2017 tussen actiegroepen en overheid , nvdr). Maar in het bestuursakkoord staat dat er pas een Strategisch Circulatieplan komt nadat de Oosterweelverbinding voltooid is. Dat zal pas in 2025 het geval zijn, dus na het einde van de legislatuur.”
Bestuursakkoord pagina 7: geen circulatieplan voor 2025
“Dit baart ons zorgen: er komen grote werken en we zullen moeten inzetten op alternatieven . De vrees bestaat dat er sluikverkeer zal ontstaan in de wijken. Daarom zijn er wijkcirculatieplannen nodig, om de wijken te beschermen. We snappen niet dan men zegt dat men nog zeven jaar gaat wachten met circulatieplannen. Tegen dan zijn al die wijken verzopen.”
In het Toekomstverbond werd vastgelegd dat de modal shift zou worden uitgevoerd via het zogenaamd Routeplan 2030, het groot mobiliteitsplan van de groot-Antwerpse regio met 33 gemeenten. De burgerbewegingen vinden dat het bestuursakkoord onvoldoende rekening houdt met die regionale visie en zich beperkt tot een beleid op het Antwerps grondgebied.
Manu Claeys: “Het toekomstverbond heeft vier luiken: de afgeslankte Oosterweelverbinding, het Haventracé rond de stad, de Modal Shift, en de overkapping. Het Routeplan 2030 is de vertaling van de modal shift. Daar zijn we mee bezig binnen het Toekomstverbond. Zo zitten ambtenaren nu aan tafel met burgerbewegingen, we komen maandelijks samen en er worden visienota’s opgesteld. De bedoeling is dat we het mogelijk maken voor de mensen om de auto aan de kant te laten staan dankzij meer openbaar vervoer, betere voetpaden en fietspaden. Belangrijk is dat de mensen op een gemakkelijkere manier in het centrum geraken via tram- en spoorlijnen; en ook de circulatieplannen. Maar als je via verkeersbegeleiding en parkeergarages de auto blijft faciliteren dan gaan de mensen de shift niet maken.”
“Er is een visienota en een hoop kleinere projecten van de verschillende besturen maar er moet een eenheid komen met een goed openbaar vervoersnetwerk. Het bestuursakkoord van de stad Antwerpen heeft een zekere ambitie, maar de tijd dringt: tegen deze zomer moet dat omgezet worden in het Routeplan 2030 en er zal een tandje bijgestoken moeten worden.”
Ondertussen worden de burgerbewegingen niet alleen mee betrokken in het overleg, Manu Claeys heeft ook een zitje gekregen in de raad van bestuur van de BAM (de publieke NV die het Oosterweelproject stuurt). De afgelopen maanden werd er verder onderhandeld over hoe de Oosterweelverbinding er precies zal uitzien. Het gevecht over het tracé hebben de burgebewegingen na tien jaar strijd verloren, maar wat er komt ziet er wel helemaal anders uit dan wat er ooit op tafel lag: het Lange Wapper viaduct werd afgevoerd, het viaduct van Merksem verdwijnt, er wordt een aanzet gegeven voor de overkapping en recentelijk werd ook nog een deel van de Noordkasteel-site gered. Toch is de discussie niet voorbij:
Manu Claeys: ” Het meest urgente de afgelopen maanden was de vraag hoe de Oosterweelverbinding er zou uitzien. En we zijn daarin aan het landen. In het voorjaar worden de contouren duidelijk. We proberen de capaciteit van de kanaaltunnels richting de ring te beperken, want dat zou niet stroken met de modal shift, en we komen tot een oplossing.”
” Tpt eind vorig jaar zaten in de Raad van Bestuur van BAM alleen mensen van het bedrijfsleven. Nu zit er dus ook iemand die vanuit de burgerbewegingen mee kan nadenken. Dat is wat aanpassen voor die raad van bestuur. Maar terzelfdertijd is dat ook een weerspiegeling van de totale reorganisatie die ook binnen BAM aan het gebeuren, en zo worden de administraties ook meer bij het beleid betrokken. Ik ben gelukkig dat we na twaalf-dertien jaar conflicten nu samenzitten in operationele werkkaders.”
Maar komt er nu een Oosterweel light, met verkeer weg van de ring?
Manu Claeys: ” You bet!”
Voor we naar het Oosterweel-dossier overschakelden hadden we het met Manu Claeys even over zijn boek dat vorig jaar verscheen, ‘Red de Democratie!’.
stRaten generaal, Ademloos en Ringland hebben hun evaluatie van het Antwerps bestuursakkoord neergepend in een open brief aan het nieuw stadsbestuur. Manu Claeys van stRaten Generaal ziet een aantal goede punten in het akkoord, maar heeft ook een aantal fundamentele vragen: de overkapping en de modal shift.
