Er is een akkoord voor Belgisch klimaatplan voor de reductie van de niet-indutriële CO2 uitstoot. Dat gaat dan vooral over de emissies door (weg)transport, verwarming van gebouwen en landbouw.
“We zien vooruitgang in het beleid voor de landbouwsector” aldus Sara Van Dijck van de Bond Beter leefmilieu. “Maar er is een tekort aan ambitie wat betreft de andere sectoren.”
Vlaanderen doet het slechter dan Wallonie en Brussel. “In Wallonie is er de intentie om met dde veschillende maatschappelijke spelers de ambitie verder te verhogen.”. Het Vlaams beleid is het slachtoffer van negatieve politieke campagnes opgezet door klimaatontkenners maar ook door de eigen politieke partijen.
Met de andere Europese landen is overeengekomen dat ons land de uitstoot tegen 2030 met 35% zal verminderen ten opzichte van 2005. Dat doel wordt dan verder opgesplitst in een Vlaams, Brussels, en Waals deel, volgens een confederalistisch model waarbij de centrale, federale, overheid nog weinig bevoegdheden in handen heeft en vooral de gewestelijke plannen ondersteunt maar niet stuurt.
De eerste versie van het plan die een jaar geleden al voorgelegd werd kreeg een onvoldoende omdat de ambitie te laag zat maar ook omdat het document een onsamenhangende compilatie was van de verschillende plannen.
Sara Van Dijck: “Ook de nieuwe versie is een collage van de aparte plannen. Maar bovendien ligt de lat in het plan dat de Vlaamse regering nu voorgelegd heeft lager dan in het oorspronkelijk plan.”
Met de 32,6% verwachte reductie kan de doelstelling voor het volledig grondgebied enkel gehaald worden dankzij de hogere ambities van de andere gewesten. Tot 26 mei werd een brede electorale campagne gevoerd tegen klimaatactie, omder druk van door idiologen uit de VSA geïnspireerde klimaatontkenners zoals de organisatie ‘Vlaams Belang’. Maar ook sp.a. ging bijwijlen mee in het verhaal dat hoge klimaatambitie niet betaalbaar is.
Sara Van Dijck: “In het oorspronkelijk Vlaams plan stond een verplichting om een huis te renoveren voor of na verkoop. Die maatregel is geschrapt uit schrik voor de respons.”
“Er wordt gezegd dat het plan teveel geld zal kosten maar het gaat voornamelijk over investeringen en die brengen ook geld op. Men lijkt verder niet te beseffen dat die investeringen nodig zijn om toekomstige kosten te vermijden en wat we zien is dat de Europese Commissie, en andere landen trouwens ook, dat wel beginnen in te zien. Verder is er kritiek van de Europese Commissie dat zowel de kosten/investeringen als de opbrengsten van de klimaatactie door de Vlaamse overheid onvoldoende berekend zijn. Een opvallende tegenstelling met Nederland waar een heel traject doorgelopen is waarbij alle spelers betrokken werden en waarbij het Planbureau de zaken telkens doorrekende.”
“Wat nog rest zijn een reeks stimulerende maatregels; verleiden, een wortel voorhouden, maar een stok hanteren dat ligt veel moeilijker. En met de wortel alleen zullen we er niet geraken.”
Het behalen van 35% emissiereducties wordt bemoeilijkt door het falend beleid van de vorige Vlaamse regeringen dat enkel door boekhoudkundige truuks de emissiereducties op papier richting de overeengekomen 15% tegen 2020 liet gaan, aldus BBL. Sara Van Dijck: “We zullen tegen 2020 slechts een daling van 5% gerealiseerd hebben. Als we onze doelstellingen niet halen en onder de (15%) lat van 2020 blijven komen er na 2020 boetes.”
De Vlaamse regering maakte van de besprekingen een communautair spel door te focussen op biobrandstoffen, wat één van de resterende nationale bevoegdheden is. Van Dijck: “Vlaanderen wil het gebrek aan ambitie op hernieuwbare energie compenseren door een te hoog aandeel biobrandstoffen.”
De andere gewesten doen het beter dan Vlaanderen, maar de gepresenteerde cijfers vertekenen het beeld: “Wallonië presenteert een reductie van 55% tegen 2030 maar de directe vergelijking met de 32,6% van Vlaanderen gaat niet op aangezien Wallonië 1990 als referentie jaar rekent terwijl Vlaanderen 2005 als vertrekpunt neemt, zoals door Europa aangegeven.”
“Wallonië is dus misschien niet zo ambitieus als de cijfers doen vermoeden en mogelijks ook onvoldoende ambitieus, maar er is wel een andere dynamiek. De discussie over de doelstellingen van 2030 die de Vlaamse politici voeren is achterhaald want Europa is zijn ambitie aan het optrekken om de doelstellingen van het akkoord van Parijs te kunnen halen. Wallonie is zich daar wel van bewust en men gaat er op zoek naar oplossingen. Wallonië engageert zich om met de spelers samen een traject op te starten om een hogere ambitie te verwezenlijken.”
Van Dijck verwacht dat de Europese Commissie rond de zomer zal terugkomen met een evaluatie van het Belgisch klimaatplan.
Over het Europees en Vlaams industrieel beleid om tot een vermindering te komen van de CO2 emissies spreken we met Sara Van Dijck op 4 januari.
Podcast: Play in new window | Download
