Nadat twee jaar geleden Wallonië en Brussel met Paul Magnette op kop weigerden CETA te ondertekenen, stond het reguleringsverdrag tussen de EU en Canada een week lang centraal in alle Vlaamse nieuwsmedia.
Een schril contrast met de onverschilligheid de afgelopen dagen voor de stemming van CETA woensdag in het Vlaams deelparlement. Daar kreeg CETA groen licht van de liberale meerderheidspartijen, gesteund door CD&V.
Ondertussen heeft DP-world, een multinational uit Doebai, op basis van een gelijkaardig reguleringsverdrag met de Emiraten België aangeklaagd omdat het Antwerps Havenbedrijf haar belangen zou schaden.
De Antwerpse haven schold in 2013 containerverhandelaar DP-World vijtien miljoen € boetes kwijt. Op basis van een type CETA-akkoord doet hetzelfde bedrijf België nu een proces aan voor het beleid van de Antwerpse haven.
We bellen met Raf Verbeke van een burgerinitiatief tegen CETA.
“De ervaring leert dat dergelijke verdragen altijd ten koste gaan van de kleintjes. Het zijn de grotere spelers die de spelregels bepalen, terwijl het toch de overheid is die het laatste woord moet hebben als het gaat over regulering van markten en diensten. Als de politiek zichzelf buiten spel zet, dan moeten de burgers optreden”, aldus Verbeke. Daarbij verwijst hij naar de zogenaamde ISDS-clausule voor ‘arbitrage’ tussen bedrijven en overheden die in CETA zit. Die clausule laat multinationals toe om beslissingen van Vlaamse/Belgische/Antwerpse overheden voor een buitenlandse jury te dagen als het bedrijft oordeelt dat haar belangen geschaad zijn.
“Zowel binnen CD&V als N-VA is er spanning en een aantal van hun parlementairen bleef weg uit de stemming”
“Zowel binnen CD&V als N-VA is er spanning, en een aantal van hun parlementairen bleef weg uit de stemming. De bezorgdheid gaat over het feit dat de Vlaamse politiek niet heeft willen wachten tot een uitspraak van het Hof van Justitie in Luxemburg over de vraag die ze zelf mee gesteld heeft over de rechtsgeldigheid van CETA. Dinsdag gaan we naar Luxemburg, waar elf lidstaten zullen pleiten over de vraag die België, dus ook de Vlaamse regering, gesteld heeft. Ook deelpremier Bourgeois heeft zijn handtekening gezet onder de vraag of het arbitragesysteem van CETA wel strookt met onze grondwet en -rechten. Die uitspraak wordt begin volgend jaar verwacht.”
Raf Verbeke: “De haven van Antwerpen wordt nu achtervolgd door dat soort arbitrage die door DP-World is opgestart.Op dit ogenblik zitten drie advocaten in Washington achter gesloten deuren over dat dispuut te discussiëren. Zelfs al wint België deze zaak, dan kost dat de overheid nog minstens 9 miljoen €. ”
Noot: De klacht kwam er nadat het Havenbedrijf een ongebruikt deel van de concessie aan het Deurganckdok van DP-World dochter Antwerp Gateway overdroeg naar concurrent PSA-MSC.
De haven schold in 2013 DP World 15 miljoen aan onbetaalde boetes kwijt.
“Ook deelpremier Bourgeois heeft zijn handtekening gezet onder de vraag of het arbitragesysteem van CETA wel strookt met onze grondwet en -rechten. Die uitspraak wordt begin volgend jaar verwacht.”
“Met de zaak van DP-World wordt het economisch nationalisme door haar eigen vlooien gebeten. Ik betreur dat die zaak niet in het parlement ter sprake gekomen is. De Vlaamse regering gaat plat op de buik voor multinationale belangen. ”
Ondertussen houden alle overheden de lippen op elkaar over het DP-World dossier. “Vijf Antwerpenaars hebben inzage gevraagd in het dossier. We weten niet of er al een deal gesloten is. In januari kondigde minister Weyts wel totaal onverwachts een nieuw voorstel aan voor de capaciteitsuitbreiding van de containerbehandeling op linkeroever. Dat kan niet anders uitgelegd worden als een teken van goodwill naar DP World.”
“Er zijn voorbeelden genoeg waaruit blijkt dat arbitrage het beleid van overheden beïnvloedt. Zo werd Mexico door Cargill voor een arbitragerechtbank gedaagd omdat het land in de strijd tegen obesitas het suikergehalte in frisdranken wilde verminderen. Cargill heeft suikerfabrieken. De wetgeving schaadde dus de belangen van het bedrijf. Die zaak koste Mexico 76 miljoen.”
“Binnen 14 dagen wordt er in het nationaal parlement over CETA gestemd, de andere parlementen stemmen pas ná de uitspraak van het hof in Luxemburg.”
Noot: In CETA-verband werd de ISDS-clausule aangepast en herdoopt tot ICS. Bij de klassieke ISDS-procedure (zoals de deal met de Emiraten) doet een kleine groep van zakenadvocaten uitspraak. Diezelfde advocaten werken ook voor private bedrijven. In het geval van ICS zijn het beroepsrechters die oordelen. Hoe dan ook wordt onder elke vorm van ISDS de rechtspraak onttrokken aan de Derde Macht van de staat waarin de multinational actief is.
Podcast: Play in new window | Download
