De Vlaamse deelregering steekt het (nationaal) energiebeleid stokken in de wielen door de bouw van niewe gascentrales te blokkeren. Maar wat zijn de plannen eigenlijk?
Een update met Erwin Cornelis van de Bond Beter Leefmilieu.
De nieuwe gascentrales zijn nodig om de stijgende variabiliteit van de elektriciteitsproductie en de sluiting van de kerncentrales op te vangen. De beslissing van kernuitstap uit 2003 bepaalde dat de oudste kernreactoren (Doel 1/2, Tihange 1) in 2015 zouden sluiten. De exploitatie werd door minister Marghem echter met tien jaar verlengd (zonder milieuvergunning). Een derde van het park (2 GigaWatt, Doel 3, Tihange 2) sluit de deuren begin 2023, en door het uitstel van 2015 zal de uitstap in 2025 abrupter verlopen aangezien niet alleen Doel 4 en Tihange 3, maar ook de oudere centrales dan uitgeschakeld zullen worden.
Om zeker te zijn dat er voldoende en flexibele stroomproductie zal zijn, plant de regering om 2,3 GigaWatt (GW) nieuwe capaciteit te ondersteunen. In theorie moeten dit geen gascentrales zijn, maar het zal het daar wel op uitdraaien aangezien de nieuwe centrales snel aan- of afgeschakeld moeten kunnen worden. Erwin Cornelis: “Er zijn dossiers ingediend voor meer dan 4 GW capaciteit, terwijl de schatting is dat er 2,3 GW nieuwe capaciteit nodig is. De bedrijven konden tot eind september hun dossiers indienen, en eind oktober zal blijken wie ondersteund zal worden.”
De Vlaamse milieuminister probeert de nucleaire uitstap onmogelijk te maken door vergunningen voor nieuwe centrales te weigeren. “De geweigerde vergunningen gaan over centrales die deel uitmaken van de 4GW aan projecten die een aanvraag tot steun hebben ingediend. De kandidaat-investeerders moeten aangeven hoeveel steun ze denken nodig te zullen hebben en dan zal de overheid de beste boden selecteren. De weigering van de Vlaamse regering om vergunningen af te leveren, tegen de adviezen van de eigen administratie in, leidt tot ongerustheid. Ik vermoed dat er uiteindelijk druk zal komen vanuit het bedrijfsleven om die houding te herzien, om niet tot een situatie te komen dat alleen Wallonië nieuwe centrales krijgt.”
De totale uitstoot van alle industriële installaties in Europa samen is onderworpen aan een limiet die jaarlijks daalt. Als lokaal, in België bijvoorbeeld, een centrale wordt bijgebouwd, dan zal dit tot gevolg hebben dat de CO2-kost in het Europees systeem zal stijgen, aangezien de vraag naar uitstootrechten stijgt. Daardoor zal ergens een inefficiënte installatie sluiten, bijvoorbeeld een oudere kolencentrale, waardoor de totale Europese industriële uitstoot niet toeneemt.
De hoofdtaak van de Vlaamse, Waalse en Brusselse overheden inzake klimaatbeleid is dus niet de keuze tussen gas- en elektriciteitscentrales, maar wel het verminderen van de uitstoot ten gevolge van transport en het verwarmen van gebouwen. Erwin Cornelis: “Waar de Belgische gewesten slecht in scoren is de isolatie van gebouwen. Dat mis ik in het beleid.”
Behalve de windmolens op zee, bepalen de gewesten ook de investeringen in hernieuwbare energie. “De overheid moet bijvoorbeeld duidelijk maken dat het wel degelijk loont om te blijven investeren in zonnepanelen, ook na het debacle van de terugdraaiende teller.”
De uitstoot van de industriële sector mag dan vallen onder de Europese limiet, toch is het belangrijk dat de overheid een industrieel beleid voert om de uitstoot van bedrijven die exporteren te helpen bij het verminderen van hun emissies. “De steun voor de investeringen voor het vergroenen van de staalproductie door Arcelor Mittal kadert in dat beleid. ”
De windmolens op zee zijn een nationale bevoegdheid. De afgelopen week werd aangekondigd dat de capaciteit van het laatste windmolenpark, ‘Princes Elisabeth’, bijna het dubbel zal bedragen van wat oorspronkelijk voorzien was, dankzij het gebruik van grotere turbines en een betere opstelling van de molens. ” Zo kan de capaciteit uiteindelijk 3.5 GW bedragen in plaats van 2GW. Die extra capaciteit staat gelijk aan die van een grote gascentrale. De eerste windturbines zouden er tegen 2028 moeten staan en het park zou tegen 2035 afgewerkt moeten zijn.”
Podcast: Play in new window | Download
