Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, schreef een artikelreeks over de vervelling van De Morgen van progressief dagblad tot een ‘onafhankelijke’ krant van DPG media die vooral niet te links mag zijn. Dat het zover kwam is niet enkel de schuld van Christian Van Thillo.
Karl van de Broeck: “In 1987-1989, na het bijna-failliet en de ‘1000 voor 100.000’-actie, werd de krant uitgegeven door eigen lezers. Dat was uniek in Vlaanderen, en het is ook het model van Apache.”
“Strikt gezien is De Morgen nu een illegale krant.”
In 1989 werd de krant overgenomen door de voorganger van DPG media. Toen is een stichting opgericht om inmenging van de rechts-liberale eigenaar te verhinderen. “Strikt gezien is De Morgen nu een illegale krant, want in de statuten stond ingeschreven dat de krant niet van eigenaar mocht veranderen zonder toestemming van de stichting. In 2007 werd Uitgeverij De Morgen verkocht aan DPG media zonder die toestemming. Vanaf dan heeft De Morgen geen eigen ondernemingsraad meer, geen eigen PDG, beslist de krant niet meer over haar eigen aanwervingen, eigen budgetten, enzovoort.”
“Toen Van Thillo eind 2008 een kwart van de redactie van De Morgen wilde ontslaan, bleek dat de stichting niet meer bestond. Daardoor stond de redactie veel zwakker in de onderhandelingen met de eigenaar en werden uiteindelijk een vijftiental mensen ontslagen.”
“Ik vind De Morgen nog altijd een goede krant die goede stukken overneemt, met ook nog schitterende journalisten, maar ze heeft niets meer te maken met de krant van destijds en de reden waarom die opgericht werd. De manier waarop je naar de wereld kijkt wordt bepaald door je visie. De Tijd heeft heeft nog een visie, die van de bedrijfsleiders. De Morgen heeft geen visie. Ik lees weinig systeemkritiek, wel geschipper.”
Dat de stichting buiten spel werd gezet is niet alleen de schuld van Christian Van Thillo. ‘Progressief Vlaanderen’ en de redactie hebben het blijkbaar ook laten gebeuren. Karl van den Broeck, die in de jaren ’90 bij de morgen werkte, beaamt: “Iedereen binnen de redactie stond wantrouwig tegenover de stichting, waarin de socialistische partij veel invloed had. Hoofdredacteur Yves Desmet (binnengehaald door Van Thillo in 1994) negeerde de stichting volledig. ”
“De ideologische transformatie naar een meer liberaal blad is gebeurd door het personeelsbeleid, bij aanvang door Yves De Smet. Men heeft het een aantal mensen onmogelijk gemaakt om daar te blijven, en die vervangen door mensen die meer pasten in het gewenste profiel. Niemand heeft ooit tegen die gang van zaken geprotesteerd. (In de artikels stelt van den Broek dat kritische stemmen weggezuiverd werden, nvdr). Maar dat paste ook in de tijdsgeest. De socialistische beweging sloeg toen de ideologische ‘derde weg’ in en wilde niet meer weten van de ‘oude krokodillen’.”
“Het is trouwens een legende dat De Morgen pas onder Yves Desmet, vanaf 1994, onafhankelijk werd van de socialistische partij. De realiteit is dat De Morgen al bij het faillissement in 1987 onafhankelijk werd. Toen stond de redactie op voet van oorlog met de socialisten. Vergeet niet dat bijvoorbeeld de moord op PS-kopstuk André Cools in 1991 door Walter De Bock opgelost werd, lang voor Yves Desmet aan de leiding kwam. Het klopt wel dat Desmet brak met de mei ’68-mentaliteit die er was onder Paul Goossens en Piet Piryns. Die werden weggezet als ‘linkse betweters’. Wat Desmet gedaan heeft, is de krant omvormen naar een paars blad. Hij erkent dat trouwens zelf. ”
“Eind jaren tachtig is de mediasector ontzuild en werd ze onafhankelijk van politieke partijen, maar nu is ze afhankelijk van geldschieters. Het gevolg is dat het huidig medialandschap verschraald is. Daardoor eten de grote vissen de kleintjes op tot er geen kleintjes meer overschieten. De huidige mediaconcentratie is verstikkend en een gevolg van de ontzuiling en de commercialisering.”
“De Morgen is een ‘kopblad’ geworden dat maar in zeer beperkte mate instaat voor eigen berichtgeving. Een groot percentage van de artikels in de krant zijn gewoon overgenomen van Het Laatste Nieuws en de Hollandse DPG-kranten, en komt niet voort uit de redactie van de krant zelf.”
“Laat me duidelijk zijn: ik vind De Morgen toch nog altijd een goede krant die goede stukken overneemt uit andere kranten, met ook nog schitterende journalisten. Maar ze heeft niets meer te maken met de krant zoals ze destijds was opgericht en hoe ze bedoeld was. Als je ze leest, lijkt het alsof ideologieen niet meer bestaan en we allemaal op dezelfde boot zitten te dobberen, maar dat klopt natuurlijk niet. De manier waarop je naar de wereld kijkt, wordt bepaald door je wereldbeeld, je visie. De Tijd heeft die duidelijk nog wel: zij kijken naar de samenleving door de bril van de bedrijfsleider. Maar wie kijkt er naar de samenleving vanuit het standpunt van de mensen in loondienst, van mensen die het moeilijk hebben? Ik lees weinig systeemkritiek in De Morgen, wel geschipper. Ik weet niet waar die krant voor staat.”
Podcast: Play in new window | Download
